Seismische Monitoring
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Seismische monitoring is het verzamelen van seismische data uit een bepaald gebied en wordt ook wel seismische overbewaking genoemd.
Omschrijving
Seismische monitoring is essentieel bij diverse projecten waar trillingen een risicofactor vormen, zoals bij bouw- en infraprojecten, mijnbouwactiviteiten (gaswinning, geothermie) en rondom industriële installaties of gebouwen. Trillingen kunnen ontstaan door natuurlijke oorzaken zoals aardbevingen, maar ook door menselijke activiteiten zoals heien, boren, intrillen van damwanden, zwaar bouwverkeer of industriële machines. Het doel van seismische monitoring is het nauwkeurig in kaart brengen van deze trillingen om mogelijke overlast of schade aan omliggende gebouwen en infrastructuur te minimaliseren. Dit wordt gedaan met behulp van gespecialiseerde meetapparatuur, zoals seismometers of trillingsmeters, die op strategische locaties worden geplaatst. De geregistreerde meetwaarden, zoals trillingsniveau en frequentie, worden continu verzameld en geanalyseerd. Bij overschrijding van vooraf ingestelde drempelwaarden worden vaak automatische meldingen verstuurd, zodat direct actie kan worden ondernomen. De metingen worden in Nederland vaak uitgevoerd volgens de richtlijnen van de Stichting Bouw Research (SBR).
Toepassingen en Netwerken
Seismische monitoring kent diverse toepassingen. Bij geothermieprojecten wordt het vaak vereist en onderscheidt men soms een seismologisch of emissienetwerk, dat de grootte en locatie van bevingen vastlegt, en een immissienetwerk, dat aan gebouwen aankomende trillingen registreert voor bewijssering en eventuele schadeclaims conform bijvoorbeeld DIN 4150 deel 2. Het KNMI gebruikt seismische meetstations verspreid over Nederland om aardbevingen te meten, met name in gebieden met mijnbouwactiviteiten zoals gasvelden en geothermie. Seismische sonderingen, die gebruik maken van een seismische module achter een sondeerconus, worden uitgevoerd om inzicht te krijgen in het dynamisch gedrag van de ondergrond en zijn nuttig voor het beoordelen van funderingen in aardbevingsgevoelige gebieden of bij dynamische belastingen. Actieve seismische monitoring is een bewezen technologie uit de olie- en gasindustrie die ook kan worden ingezet voor CO2-monitoring om de verspreiding van CO2 in de ondergrond te detecteren. Permanente seismische instrumentatie kan in industrieanlagen of gebouwen worden ingebouwd om bij een aardbeving snel te kunnen reageren en maatregelen te treffen om secundaire schade te voorkomen, bijvoorbeeld door automatische alarmen te activeren of installatiedelen uit te schakelen.
Gebruikte bronnen: